Koop een tweet voor een paar miljoen: de NFT-hype onder de loep

De topman van Twitter Jack Dorsey verkocht onlangs de eerste tweet ooit voor 2.9 miljoen dollar. Wie zich daardoor in zijn koffie verslikt, zet deze best even neer want het wordt nog sterker. De koper krijgt deze tweet niet overgezet naar zijn eigen twitter-account en kan er eigenlijk helemaal niets mee doen. Jack Dorsey’s eerste tweet blijft gewoon op zijn Twitter account staan waar het altijd al stond. Wie geen Netizen is (ofwel een zelfverklaarde burger van het internet), zal zich afvragen of iedereen nu echt zijn verstand kwijt is. Toch valt het niet te ontkennen dat de verkoop van digitale items zoals tweets, maar ook digital artworks, Youtube video’s en dergelijke steeds meer big business is. Maar hoe verkoop je nu iets digitaal dat op het internet staat? Maak kennis met de laatste hype van het moment: NFT.

NF-what now?

Een NFT, oftewel een non-fungible token, is een certificaat van een digitaal item. Om zo’n NFT te maken, neem je een hash van een digitaal item. Een hash is een code die men verkrijgt wanneer men een digitaal bestand door een bepaald algoritme haalt. Deze hash zet de NFT-provider dan op een blockchain. De linken tussen de blokken zijn ook hashes die onderling overeenstemmen. Een wijziging in één van de eerdere blokken zou aldus tot een afwijking in de hashes leiden. Wanneer deze hashes afwijken, weet je dat de blockchain vervalst is. De blockchain-techniek zorgt er dus voor dat je de eigenaar van de NFT met een grote mate van zekerheid kan identificeren. Iedere verkoop van de token komt op de blockchain terecht en zo krijg je een onvervalsbaar bewijs van de keten van transacties.

En het nut daarvan?

De NFT vervangt eigenlijk de fysieke eigendom bij digitale bestanden. Wanneer je bijvoorbeeld een originele Picasso zou kopen, dan verkrijg je de eigendom op het schilderij. Een digitaal bestand dat op een website staat kan je daarentegen niet echt overhandigen. De NFT kan wel aan iemand anders toegewezen worden en dit kan vervolgens op een blockchain gezet worden. Op die manier geldt de NFT-blockchain dan ook als een bewijs van eigendom, maar in dit geval van een digitaal item. De implicatie zou eigenlijk moeten zijn dat de koper over het digitale item kan beschikken. Hierbij stoten we echter op het probleem dat de koper dit vaak niet kan.

Ergens is dit ook logisch. Zo kan je auteursrechtelijk beschermde werken in digitale vorm eigenlijk niet verkopen. Iets in digitale vorm op het internet gooien is volgens het Hof van Justitie van de EU een publieke mededeling en geen distributie (zie arrest Tom Kabinet, evenwel m.u.v. software). Met andere woorden: je kan de eigendom op een digitaal exemplaar van een auteurswerk eigenlijk niet verwerven, maar je kan er wel een via een contract rechten op toekennen.

Wat je eigenlijk koopt met een NFT is wat ze in het Engels “bragging rights” noemen. Je krijgt met andere woorden het recht om op te scheppen dat je de “eigenaar” bent van een tweet van Elon Musk.

Dit sluit natuurlijk niet uit dat er NFTs kunnen gemaakt worden die wel een beschikkingsrecht toekennen. NFTs hebben zo het potentieel om een contractueel alternatief voor het fysiek eigenaarschap te bieden in een digitale omgeving. Toch moeten we vaststellen dat het op dit moment bij potentieel lijkt te blijven. Zo verkochten de ouders van Charlie en Harry (van de klassieker “Charlie bit my finger”) de Youtube video voor 760,999 dollar, maar zullen ze de video zelf verwijderen. De koper kreeg hier met andere woorden niet eens de keuze om de originele virale video online te houden.

Interesse?
Contacteer ons

Is een NFT wel uniek?

Het hele principe achter de NFT is het digitaal simuleren van fysiek eigenaarschap. Het auteursrecht blijft wel bij de oorspronkelijke maker tenzij hij dit ook overdraagt. Op zich heeft de auteur van het digitale item dan ook het recht om zoveel NFTs te maken als hij zelf wil. Denk maar aan Warhol die in tal van schilderijen hetzelfde soepblik schilderde met telkens slechts kleine variaties. Dit is een probleem natuurlijk, want de hele waarde van de NFT hangt vast aan de exclusiviteit. Bij het reproduceren van hetzelfde of een gelijkaardig schilderij moet de kunstenaar nog moeite doen, maar een nieuwe NFT maken kost praktisch geen moeite.

De aanbieders van NFTs trachten dit wel te ondervangen, maar wie via meerdere aanbieders een token aanmaakt voor hetzelfde digitale item zal op het eerste gezicht grotendeels aan controle ontsnappen. Het blijft natuurlijk in het belang van de verkoper om dit niet te doen. Hij riskeert daarmee immers imago-schade waardoor een toekomstige verkoop door hem van nieuwe NFTs minder of niets kan opbrengen. Het risico blijft evenwel bestaan. Het valt nog te bezien of reputatieschade een voldoende dreiging is om dergelijke praktijken te voorkomen.

Toch een vat vol potentieel

Als relatief fenomeen , staat NFT nog niet op punt. Voorlopig is het slechts een hebbeding, een recht om op te scheppen dat je een digitaal item hebt gekocht. Toch kan de NFT in de toekomst evolueren naar een volwaardig contractueel alternatief voor eigendom.

Stel dat je een NFT van een Youtube video koopt, dan kan je overeenkomen dat jij ook volledig over die video kan beschikken. Mogelijks zal Google hier in de toekomst op inspelen en laat het NFT-houders toe om deze video’s over te hevelen naar andere accounts waar de video zo lang publiek blijft als de NFT-houder het wil en dit zonder dat de video zijn upload-datum, comments, aantal views of likes en dislikes verliest.

Er hangt met andere woorden weldegelijk een sterk potentieel aan vast. Hiervoor moeten de platformen waarop deze digitale items zich bevinden wel mee-evolueren. Een beschikkingsrecht over het digitale item vastkoppelen aan de NFT in combinatie met een accommodatie door de platformen om dit beschikkingsrecht uit te oefenen, kan dan ook het ware potentieel van de NFT ontketenen.

Heb je digital artworks of video’s waarvan je graag een NFT wil maken of heb je verdere vragen over de juridische implicaties van NFTs, aarzel dan niet om ons te contacteren!


Projecten

Particulier – Recht om vergeten te worden in de media

Lees meer Arrow